Nước hoa cùng mùi hương quyến rũ của mình từ lâu vẫn được xem là biểu tượng của sự tinh tế, làm say đắm hàng triệu triệu người trên thế giới. Thế nhưng, ít ai biết rằng ẩn sau mùi hương phảng phất nhẹ nhàng, vương vấn lòng người ấy là cả một nền văn hoá lịch sử cổ đại của nhân loại.
Hãy cùng ROYAL ARTISTIC khám phá về lịch sử hình thành nên nước hoa nhé!
1. Khởi nguồn từ thời đại của các Pharaon
Từ “nước hoa” trong tiếng Anh (perfume) bắt nguồn từ tiếng Latin “perfumus”: trong đó “per” nghĩa là “thông qua” và “fumus” nghĩa là “khói”. Người Pháp sau đó đã mượn gốc từ này để tạo ra chữ “parfum” dùng để miêu tả những mùi hương dễ chịu mà họ cảm nhận được qua làn khói của những chất thơm được đốt lên.
Lịch sử kể lại rằng, trước khi nước hoa trở nên phổ biến, ở khắp nơi trên thế giới, con người đã sống chung với rất nhiều thứ mùi tự nhiên khác khó có thể tránh khỏi. Chỉ đến khi loài người tìm ra cách giữ lại mùi thơm của hoa cỏ trong dung dịch, ý thức hệ về nhu cầu muốn được thơm tho mới bắt đầu hình thành một cách chỉn chu. Ngược dòng về thuở sơ khai, nước hoa đơn thuần chỉ là chất đốt thơm hay thuốc mỡ có mùi thơm, về sau đó được chế thành các loại tinh dầu có khả năng giữ hương trong thời gian dài.
Trong quá trình nghiên cứu và tìm tòi về lịch sử nhân loại, một bản viết tay trên giấy cói được tìm thấy, và cho rằng đã ghi lại cách sử dụng các loại cỏ thơm và chất đốt thơm mà Pharaoh Khufu, được cho là người xây dựng kim tự tháp lớn nhất Ai Cập (vào năm 2700 trước công nguyên) để lại cho đời sau. Đến chiếc lọ nhỏ có chứa hương trầm được tìm thấy trong ngôi mộ cổ có hơn 3000 năm tuổi của vị vua Ai Cập Tutankhamun. Hay những bức tranh tường của các lâu đài cổ vẽ các vũ nữ và nhạc công vừa nhảy múa vừa đội một dạng dầu thơm trên đầu để nó chảy dần dần xuống tóc và thân thể. Tất cả các tư liệu này đều cho thấy lịch sử hình thành và phát triển của nước hoa bắt nguồn từ thời Ai Cập cổ đại.
Một ví dụ điển hình nữa, một trong những người cai trị nổi tiếng nhất và biểu tượng cho sắc đẹp của Ai Cập là Nữ Hoàng Cleopatra. Nàng rất thành thạo và nhận thức rất rõ về sức mạnh của các mùi hương xa hoa trong các loại dầu thơm mà nàng dùng. Và một vẻ đẹp Ai Cập khác, đến từ một triều đại trước đó là Hoàng hậu Nefertiti được bao quanh bởi hộp đựng với nhựa thơm, chứa đầy tinh dầu ngọt và các lọ dầu khô với cách trang trí rất đẹp.
Những chữ viết tượng hình trên ngôi mộ cổ Ai Cập còn nói lên rằng các loại dầu thơm từ xa xưa đã đóng một vai trò không thể thiếu trong cuộc sống của họ. Người Ai Cập mang dầu thơm theo họ từ khi sinh ra cho đến sau khi qua đời. Nhiều người Ai Cập đặt dầu thơm trong ngôi mộ của những người đã khuất, với niềm tin có thể giữ cho da mịn màng khi đến với thế giới bên kia. Họ tin rằng các tinh chất thơm chính là một phần linh hồn và giá trị tinh thần của họ.
2. Những bình hương thơm dạng lỏng đầu tiên xuất hiện tại Hy Lạp và La Mã
Sau khi người Ai Cập thống trị ngành thương mại ở vùng Địa Trung Hải, những thương gia người Phoenicia đã vận chuyển, buôn bán nước hoa sang Hy Lạp. Mặc dù, tại đây những lái buôn này gặp phải sự hạn chế dưới các nghị định ngăn cản sự lan tràn của nước hoa du nhập thế nhưng người Hy Lạp đã coi nước hoa như một biểu tượng và họ sử dụng chúng nhưng một phần không thể thiếu trong đời sống thường ngày và trong cả truyền thống văn hóa nghệ thuật của mình. Người Hy Lạp được cho là nơi nghệ thuật làm ra nước hoa lỏng đầu tiên, mặc dù nó khá khác so với nước hoa ngày nay mà chúng ta biết. Nước hoa của họ là bột thơm trộn với dầu nặng, không có rượu. Chất lỏng được lưu trữ trong chai dài làm bằng thạch cao tuyết hoa và vàng, gọi là “alabastrums” (dịch: chiếc bình).
Dưới sự ảnh hưởng của văn hóa Trung Đông và Hy Lạp, người La Mã cũng đã hòa nhập với xu thế xã hội và bị lôi cuốn bởi thứ hương thơm quyến rũ này. Người Hy Lạp và La Mã cổ đại đã học được rất nhiều về “thứ nước thơm” từ xứ Ai Cập. Thương mại giữa Crete và Ai Cập ngày càng thịnh vượng và ảnh hưởng lẫn nhau. Trên thực tế còn có cả những bức tranh tường trong một xưởng sản xuất nước hoa ở Pompeii ghi lại quy trình sản xuất nước hoa Greco-Roman. Đầu tiên dầu được làm bằng cách ép oliu, sau đó các thành phần như lá, rễ cây và gỗ được thêm vào qua các phép cân đo tỉ mỉ với mục đích chiết xuất hương thơm của tất cả các thành phần. Gia vị để tạo ra một chai nước hoa thì vô vàn. Nhưng vào thưở sơ khai, chỉ những gia vị tinh tuý và chắt lọc nhất mới được phép “lên mâm”. Đó lần lượt là các thảo mộc quý hiếm, hạnh đào, xuân đào, rau mùi, cây tùng, cam bergamot và đặc biệt là hoa “rodo” – hoa hồng cao quý. Với thế giới mùi hương, hoa hồng gần như được đưa lên thành một “nghi thức” (ritual) rộng rãi và chính thống.
Nước hoa là minh chứng lịch sử của nền văn minh cổ đại đã kéo dài hàng thế kỉ với một chỗ đứng lâu dài. Trước khi đi vào và khuấy đảo làng thời trang, nước hoa đã đi vào thơ ca, văn hoá đại chúng và nghệ thuật với những đóng góp riêng không thể bàn cãi.
3. Nước hoa ở thế giới hiện đại: Mùi hương cũng cần có cái riêng
Xã hội loài người ngày càng phát triển, nhu cầu thể hiện về cái đẹp cũng như tư duy về sự chỉn chu bề ngoài cũng ngày càng tăng cao. Đơn thuần chúng ta luôn hiểu cái đẹp đi đôi với hương thơm. Do vậy, ngành công nghiệp chế tác nước hoa ngày càng phát triển do được công chúng quan tâm đông đảo. Trước khi ngành công nghiệp nước hoa bước vào thế giới thời trang và trở nên thương mại hóa (sản xuất với số lượng lớn), nước hoa được gần như chế tác hoàn toàn từ nguồn gốc tự nhiên, có khi cực kỳ công phu và quý hiếm.
Nước hoa cũng được xếp trong những vật phẩm sưu tầm. Giới mộ điệu luôn tìm tòi những mùi hương riêng biệt để thể hiện cá tính, hoặc đôi khi, mục đích của mình, tùy vào môi trường và hoàn cảnh. Ngoài ra, khoa học cũng chứng minh được rằng, phản xạ về mùi hương là một trong những yếu tố giúp lưu giữ ký ức về thời điểm đó, nhân vật đó hoặc kỷ niệm nào đó lâu nhất. Nước hoa – mùi hương, vô hình chung là một khái niệm khó để miêu tả, nhưng cũng là một kiểu lưu giữ ấn tượng đầu tiên sâu nhất trong tiềm thức mỗi khi bắt gặp.
Trong lịch sử chế tạo nước hoa nhân tạo, các nhà thời thời trang lớn vào những năm 1920 đã mở ra một một cuộc cách mạng vĩ đại trong nghệ thuật hương thơm. Điển hình là quý bà Gabrielle “Coco” Chanel đã sản xuất và giới thiệu với tác phẩm mùi hương huyền thoại mang tên Coco Chanel No.5 (Ernest Beaux – một nhà hóa học chính là cha đẻ của mùi hương này) – đến hơn một thế kỷ sau vẫn là một trong những mùi hương “must have” (chắc chắn phải có) trong mỗi bộ sưu tập nước hoa của giới sưu tầm. Đến thế kỷ 21, những chuyên gia về hương sắc như Jo Malone ra mắt thương hiệu cùng tên của bà vào những năm 1990 và được tập đoàn Estee Lauder đầu tư vào sau này. Ngoài ra, còn có những thương hiệu từ thời trang như Gucci, Dior, Hermes, lối sống – nội thất như Baccarat cho đến thuần về sản phẩm hương liệu như Le Labo (thuộc Estée Lauder) cũng nghiên cứu và chế tạo thành công những mùi hương khó quên, sáng tạo của riêng chính thương hiệu. Bên cạnh đó cũng không thể không nhắc tới Jacques Polge với biệt tài blend (pha chế) mùi rất độc đáo.
Giống như trong lĩnh vực đồng hồ, người yêu thế giới của các mùi hương cũng có nhiều hướng để phát triển bộ sưu tập. Ví dụ như đã sở hữu các dòng “must-have” bắt buộc phải có, những mùi đặc trưng của những thương hiệu được biết đến rộng rãi toàn cầu các nhà sưu tầm có thể tìm đến những nghệ nhân được trời phú cho “những chiếc mũi đặc biệt” và khả năng nắm bắt những mùi hương trong tự nhiên, pha chế, hoà trộn để tạo thành những tác phẩm mùi hương có một không hai. Đó là những nghệ nhân hoạt động độc lập quy tụ trong một thương hiệu như Federic Malle hoặc những thương hiệu nước hoa thuộc sở hữu gia đình không chạy theo sản lượng và giá thành số đông, như Christian Clive hay Henry Jacques.
Thế giới nước hoa thực tình rất phong phú và quyến rũ. Sở hữu một bộ sưu tập những mùi hương yêu thích, kích hoạt được cảm xúc của chính mình và những người xung quanh đòi hỏi ở những nhà sưu tầm một tâm hồn thơ mộng và trí tưởng tượng không biên giới. Với các nhà sáng chế ra nước hoa việc đi du lịch đến những vùng đất mới ẩn chứa những nguồn hương liệu quý giá, trở về những nơi ký ức hay thậm chí chỉ là những giấc mơ cũng có thể truyền cảm hứng và kích thích khứu giác để kiến tạo niềm đam mê, kiếm tìm mùi hương và chuyển thành những tác phẩm về hương xuất sắc.
Nước hoa không chỉ đơn thuần là một sản phẩm, mà còn là một phần của cuộc sống và nghệ thuật. Nó đã tồn tại từ hàng ngàn năm qua, trải qua một hành trình phát triển đầy kỳ diệu và mang đến cho chúng ta không chỉ một mùi hương dễ chịu, mà còn một trải nghiệm tinh tế và sâu sắc. Và ROYAL ARTISTIC vẫn đang trên chặng đường phát triển nhằm ghi dấu ấn đến mọi người mùi hương của sự độc đáo và sự sáng tạo không ngừng.
ROYAL ARTISTIC
☎ Điện thoại: 058 322 2222
📌 Địa chỉ: Showroom Trung tâm Thương mại, Khóm 3, Thị trấn Lai Vung, Huyện Lai Vung, Tỉnh Đồng Tháp